Yo mit alemen II – programme de séminaires virtuels en yiddish
אַ ריי אינטערנעץ־סעמינאַרן פֿונעם פּאַריזער ייִדיש־צענטער פֿונעם 14טן מײַ ביזן 8טן יוני 2020
מיט שמעון נויבערג, יצחק ניבאָרסקי, אַקווילע גריגאָראַוויטשיוטע און קאַראָלינאַ שימאַניאַק
מיר קענען זיך דערווײַל ניט צונויפֿטרעפֿן אינעם פּאַריזער ייִדיש־צענטער, נאָר דערפֿאַר קענען ייִדישיסטן פֿון דער גאַנצער וועלט אָנטייל נעמען אין אַ ווירטועלן צונויפֿטרעף (דורך דער אַפּליקאַציע „זום“). לייענען, קלערן און שמועסן צוזאַמען אויף ייִדיש – איז דאָס ניט דאָס בעסטע מיטל זיך צו פֿאַרבינדן איבער מויערן און גרענעצן ?
איר קענט זיך אײַנשרײַבן אויף דער גאַנצער פּראָגראַם אָדער אויסקלײַבן וועלכע איר ווילט פֿון די 4 סעמינאַרן (יעדער סעמינאַר באַשטייט פֿון 4 וועכענטלעכע לעקציעס פֿון אָנדערטהאַלבן שעה, דהײַנו 6 שעה פֿאַר יעדן סעמינאַר.
אַלע סעמינאַרן זײַנען אויף ייִדיש.
פּראָגראַם
1. אַן אַלט־ייִדיש ביכל וועגן אָפּהאַלטן אַ מגפֿה
סעמינאַר פֿון פֿיר לעקציעס, דאָנערשטיק 19 אַז’ ביז 20.30 אַז’ (פֿונעם 14טן מײַ ביזן 4טן יוני)
מיט שמעון נויבערג
צװישן די עלטערע װערק אױף ייִדיש זענען פֿאַראַן עטלעכע היסטאָרישע לידער, תּחינות אָדער רפֿואות־ביכער אין שײַכות מיט עפּידעמיעס. איין ביכל איז אַפֿילו אין גאַנצן געווידמעט אָט דער טעמע : עצירת המגפֿה („אָפּהאַלטן די מגפֿה“), געדרוקט אין 1770 אין פֿראַנקפֿורט דאָדר, בשעת מע האָט מורא געהאַט אַז אַן עפּידעמיע װאָס האָט שױן געבושעװעט אין פּױלן קען אױסברעכן אױך אױף דער זײַט גרענעץ. שמעון נויבערג, אַ ספּעציאַליסט פֿון דער אַלט־ייִדישער שפּראַך און ליטעראַטור, וועט האַלטן פֿיר לעקציעס וועגן דעם בוך און אַנדערע טעקסטן וואָס זײַנען באַזונדערש אינטערעסאַנט צו לײענען איצט. דער סעמינאַר איז צוגעפּאַסט אויך פֿאַר תּלמידים וואָס האָבן ניט קיין דערפֿאַרונג מיט אַלט־ייִדישע טעקסטן.
פּרײַז פֿאַרן גאַנצן סעמינאַר : 60 אייראָס.
2. זלמן שניאורס דערציילונגען וועגן שקלאָוו
סעמינאַר פֿון פֿיר לעקציעס, פֿרײַטיק 17 אַז’ ביז 18.30 אַז’ (פֿונעם 15טן מײַ ביזן 5טן יוני)
מיט יצחק ניבאָרסקי
דער פּאָעט, דערציילער און ראָמאַניסט זלמן שניאור (1886–1959) האָט אין זײַנע ווערק אָפּגעגעבן אַ גרויס פּלאַץ די געשטאַלטן און מינהגים פֿון זײַן היימשטאָט שקלאָוו, אין ווײַסרוסלאַנד, אינעם לעצטן יאָרצענדליק פֿון 19טן יאָרהונדערט. ער פֿאַרפֿלעכט אַרום זיי דערציילונגען וואָס זענען פֿול מיט הומאָר און קינסטלערישער פֿײַנקייט. דער סעמינאַר וועט זײַן איבער עטלעכע קאַפּיטלען פֿונעם באַנד „שקלאָווער קינדער“. יעדער קאַפּיטל איז פֿאַר זיך אַליין אַ ליטעראַרישער פּערל.
פּרײַז פֿאַרן גאַנצן סעמינאַר : 60 אייראָס.
3. דאָס לעבן און שאַפֿן פֿון דניאל טשאַרני
סעמינאַר פֿון פֿיר לעקציעס, זונטיק 17 אַז’ ביז 18.30 אַז’ (פֿונעם 17טן מײַ ביזן 7טן יוני)
מיט אַקווילע גריגאָראַוויטשיוטע
דניאל טשאַרני (1888–1959), פּאָעט און פּובליציסט, איז געבוירן געוואָרן אין ווײַסרוסלאַנד. ער איז געווען אַקטיוו אין פֿילצאָליקע ליטעראַרישע קרײַזן פֿון ביידע זײַטן אָקעאַן און האָט זיי באַשריבן אין פֿאַרכאַפּנדיקע זכרונות. כאָטש ער איז הײַנט צו טאָג ווייניקער באַקאַנט ווי זײַנע ברידער, דער קריטיקער שמואל ניגער און דער בונדישער טוער ברוך וולאַדעק־טשאַרני, איז ער אַ גאָר וויכטיקע פֿיגור פֿונעם ייִדישן קולטור־לעבן אין 20סטן י »ה. אויפֿן סעמינאַר וועלן מיר לייענען שטעלן פֿון זײַנע ווערק און באַטראַכטן פֿאַרשיידענע דאָקומענטן.
פּרײַז פֿאַרן גאַנצן סעמינאַר : 60 אייראָס.
4. דער ייִדישער רעפּאָרטאַזש אין 20סטן יאָרהונדערט
סעמינאַר פֿון פֿיר לעקציעס, מאָנטיק 19 אַז’ ביז 20.30 אַז’ (פֿונעם 18טן מײַ ביזן 8טן יוני)
מיט קאַראָלינאַ שימאַניאַק
די געשיכטע פֿונעם ייִדישן רעפּאָרטאַזש הייבט זיך אָן מיט י. ל. פּרצעס „בילדער פֿון אַ פּראָווינץ־רײַזע“ (1891), אָבער איר אמתע אויפֿבליצײַט איז אין 20סטן י״ה, אין דער צווישן־מלחמהדיקער תּקופֿה. דעמאָלט איז דער רעפּאָרטאַזש געוואָרן אַן אָפֿטער גאַסט אויף די שפּאַלטן פֿון דער ייִדישער פּרעסע און האָט זוכה געווען צו אַ סטאַטוס פֿון אַ קינסטלערישער פֿאָרעם. אין ראַמען פֿונעם סעמינאַר וועלן מיר זיך באַקענען מיט פֿאַרשיידענע וואַריאַנטן פֿונעם זשאַנער : רײַזע־רעפּאָרטאַזש, מלחמה־רעפּאָרטאַזש, געריכט־רעפּאָרטאַזש און פֿאַרשיידענע מינים געזעלשאַפֿטלעכע רעפּאָרטאַזשן. מיר וועלן לייענען מוסטערן סײַ פֿון קאַנאָנישע טעקסטן, סײַ פֿון גאָר אומבאַקאַנטע, פֿאַרמלחמהדיקע און נאָכמלחהדיקע, פֿון אַזעלכע שרײַבער ווי מלך ראַוויטש, רחל אויערבאַך, ש. ל. שנײַדערמאַן צי אסתּר קרייטמאַן.
פּרײַז פֿאַרן גאַנצן סעמינאַר : 60 אייראָס.
Programme de séminaires en ligne organisés par la Maison de la culture yiddish du 14 mai au 8 juin 2020.
Avec Simon Neuberg, Yitskhok Niborski, Akvilė Grigoravičiūtė et Karolina Szymaniak
À défaut de pouvoir nous réunir physiquement à la Maison de la culture yiddish, nous proposons aux yiddishistes du monde entier une rencontre virtuelle sur l’application Zoom. Lire, réfléchir et discuter ensemble en yiddish – quel meilleur moyen de se retrouver au-delà des murs et des frontières !
Vous pouvez vous inscrire à tout le programme, ou bien à ceux que vous voudrez des des quatre séminaires de six heures répartis en quatre sessions d’une heure et demie.
Les séminaires se déroulent entièrement en yiddish.
Programme
- Les épidémies dans la littérature yiddish ancienne
Séminaire de quatre séances, les jeudis de 19h à 20h30 (du 14 mai au 4 juin)
Avec Simon Neuberg
Dans la littérature yiddish ancienne, certains ouvrages médicaux, chansons historiques ou prières abordent le sujet des épidémies. Un petit livre y est même entièrement consacré : Atsiras-hamageyfe (« Arrêter l’épidémie ») paru à Francfort-sur-l’Oder en 1770, alors qu’une épidémie sévissait en Pologne et qu’on craignait qu’elle ne franchît la frontière. Simon Neuberg, spécialiste en yiddish ancien, donnera quatre cours au sujet de cet ouvrage et d’autres textes qui présentent un intérêt accru par comparaison avec la situation actuelle. Le séminaire est adapté même pour ceux qui n’ont jamais étudié la littérature yiddish ancienne.
Tarif : 60 €
- Nouvelles de Shklov de Zalman Shnéour
Séminaire de quatre séances, les vendredis de 17h à 18h30 (du 15 mai au 5 juin)
Avec Yitskhok Niborski
Le poète et romancier Zalman Shnéour (en yiddish : Zalmen Shneyer, 1886-1959) a fait une vaste place dans ses œuvres aux figures et coutumes de sa ville natale de Shklov, en Bielorussie, à la fin du 19e siècle. Les histoires qu’il noue autour d’elles se caractérisent par leur humour et leur raffinement artistique. Au séminaire on étudiera quelques chapitres de son volume « Shklover kinder », dont chacun est un véritable joyau littéraire.
Tarif : 60 €
- Vie et œuvre de Daniel Tsharni
Séminaire de quatre séances, les dimanches de 17h à 18h30 (du 17 mai au 7 juin)
Avec Akvilė Grigoravičiūtė
Daniel Tsharni (1888–1959), poète et journaliste né en Biélorussie, était actif dans divers milieux littéraires yiddish de par le monde, sur lesquels il nous a laissé de précieux témoignages. Moins connu de nos jours que ses frères, le critique Shmuel Niger et le dirigeant bundiste Borekh Vladek-Tsharni, il était cependant une figure importante de la vie culturelle yiddish au XXe siècle. Au cours du présent séminaire, nous allons étudier des passages de ses œuvres, accompagnés d’autres documents.
Tarif : 60 €
- Le reportage yiddish au XXe siècle
Séminaire de quatre séances, les lundis de 19h à 20h30 (du 18 mai au 8 juin)
Avec Karolina Szymaniak
L’histoire du reportage yiddish commence avec les « Tableaux d’un voyage en province » (1891) de Y.L.Peretz, mais le genre ne s’épanouit vraiment qu’au XXe siècle, dans l’entre-deux-guerres. C’est alors qu’on le trouve régulièrement dans les pages de la presse yiddish et qu’il atteint le statut d’une forme artistique. Au cours du séminaire nous découvrirons les variétés du genre : chronique de voyage, reportage de guerre, chronique judiciaire et différentes formes de reportages de société. Nous lirons des échantillons de textes consacrés et d’autres pratiquement inconnus, d’avant où d’après la guerre, dus à des auteurs comme Meylekh Ravitsh, Rokhl Oyerbakh, Sh.L. Shnayderman ou Esther Kreitman.
Tarif : 60 €
Renseignements : talmidim@yiddishweb.com
Étudiants en difficultés financières peuvent demander une bourse : stipendyes@yiddishweb.com
